I. Tìm hiểu chung

1. Tác giả

- Đe-ni-ơn Đi-phô ( 1660-1731), là nhà văn lớn của nước Anh TK XVIII

- Ông đến với tiểu thuyết ở độ tuổi muộn (gần 60)

2. Tác phẩm

- Rô-bin-xơn ngoài đảo hoang được trích từ tiểu thuyết Rô-bin-xơn Cru- xô (1791) – là một tiểu thuyết đầu tay và cũng nổi tiếng nhất của ông. Bên cạnh đó ông còn có một số cuốn khác như: Thủ lĩnh Xin-gơn-tơn (1720), Rô-xa-na (1724)…

3. Tóm tắt

- Tiểu thuyết Rô-bin-xơn Cru-xô là tác phẩm được viết dưới hình thức tự truyện. Rô-bin-xơn Cru- xô xưng “tôi” tự kể chuyện mình. Một ngày cuối tháng chinh, năm 27 tuổi, Rô-bin-xơn quê ở miền Y–ooc-sai, nước Anh, bị bão đắm tàu, một mình sống sót dạt vào đảo hoang không có dấu chân người. Sau 28 năm 2 tháng 19 ngày, Rô- bin – xơn khi ấy đã 55 tuổi, mới được trở về nước Anh.

- Đoạn trích: Rô- bin- xơn ngoài đảo hoang kể chuyện khi anh đang một mình sống ngoài đảo hoang khoảng 15 năm. Đoạn trích này anh kể về trang phục, trang bị và diện mạo kì quái của chính mình

II. Đọc- hiểu văn bản

1. Bố cục của đoạn trích

- Đoạn trích Rô-bin-xơn ngoài đảo hoang được viết liền không tách đoạn. Tuy nhiên nếu đọc nội dung của văn bản này thì chúng ta dễ dàng xác định rõ được hai phần: trang phục và diện mạo của Rô-bin-xơn

+ Phần trang phục của Rô- bin- xơn từ đầu đến … “bên khẩu súng của tôi”

+ Diện mạo của Rô-bin-xơn: phần còn lại

- Nhận xét về độ dài giữa hai phần này ta thấy được phần miêu tả về diện mạo có có dung lượng, độ dài ít hơn phần miêu tả trang phục.

- Nguyên nhân xuất phát từ ngôi kể thứ nhất, tác giả tự họa lại chính mình nên không thể tự nhận thấy và quan sát diện mạo của mình một cách tỉ mỉ. Còn về phần nói về trang phục cùng những trang bị thì anh có thể làm được tỉ mỉ vì lựa chọn và mặc như nào, anh có thể biết. Do đó, sự khác biệt về hai độ dài giữa hai phần hoàn toàn là hợp lí và tự nhiên. Bên cạnh đó việc sử dụng ngôi kể thứ nhất này cũng thật chân thực và gần gũi.

2. Sự trôi dạt vào hoàn cảnh sống khắc nghiệt, cô lập của Rô- bin- xơn

- Rô-bin-xơn bị bão đánh chìm, một mình anh sống sót dạt vào một đảo hoang không có dấu chân người. Anh sống ở khu vực, vị trí địa lí khoảng 9-10 độ vĩ tuyến miền xích đạo nóng ẩm, mưa nhiều

=> Hoàn cảnh sống khắc nghiệt   

3. Bức chân dung tự họa của Rô-bin-xơn và nghệ thuật kể chuyện

- Cuộc sống hết sức khó khăn của Rô-bin-xơn ngoài đảo hoang vào thời gian này hiện lên thấp thoáng qua một loạt những chi tiết

* Bộ dạng trang phục

- Đội một chiếc mũ to tướng cao lêu đêu chẳng ra hình thù gì làm bằng da của một con dê, với mảnh da rủ xuống phía sau gáy, vừa để che nắng, vừa để chắn không cho mưa hắt vào cổ

- Chiếc áo bằng tấm da dê, vạt áo dài tới khoảng lưng chừng hai bắp đùi

- Cái quần loe đến đầu gối cũng bằng da dê. Quần may bằng tấm da  một con dê đực già, lông dê thõng xuống mỗi bên đến giữa bắp chân, chẳng khác nào quần dài

- Đôi bít tất giống như đôi ủng, bao quanh bắp chân và buộc dây hai bên, hình dáng kì cục chẳng khác gì cái quần.

- Quanh người là một chiếc thắt lưng rộng bản bằng da dê phơi khô thắt lại bằng hai sợi dây cũng bằng da dê để thay cho khóa, hai bên có hai quai đeo, nhưng không đeo kiếm và dao găm mà lủng lẳng bên này một chiếc cưa nhỏ, bên kia một chiếc dìu con.

- Quàng qua vai là một đai da khác bản hẹp hơn, hai đầu cũng buộc lại bằng dây như thế. Ở cuối đai, phía dưới cánh trái đeo lủng lẳng hai cái túi, cả hai cũng đều làm bằng da dê. Một túi đựng thuốc súng và túi kia đựng đạn ghém.

- Đeo gùi sau lưng, khoác súng bên vai. Giương trên đầu một chiếc dù lớn bằng da dê, xấu xí vụng về nhưng lại là thứ cần thiết nhất cho anh ta, bên cạnh khẩu súng.

=> trang phục tự làm, tự chuẩn bị, tất cả đều làm bằng một nguyên liệu duy nhất, đó là da dê – nguyên liệu có được do sự dũng cảm săn bắn mà có được. Những trang phục trên cho ta thấy được sự sáng tạo hợp lí, thích nghi với hoàn cảnh sống khắc nghiệt thiếu thốn.

 * Diện mạo

- Da không quá đen cháy: “nó không đến nỗi đen cháy như các bạn có thể nghĩ về một kẻ chẳng quan tâm tí gì đến da dẻ của mình lại sống ở vào khoảng chín hoặc mười độ vĩ tuyến miền xích đạo.

- Râu ria có lúc để dài đền tầm hơn một gang tay nhưng vì “có kéo và dao cạo đủ dùng nên tôi cắt đi khá ngắn gọn”. Hàng ria ở môi xén tỉa thành một cặp ria mép to tướng kiểu Hồi giáo như ria theo kiểu người Thổ à dài đến mức có thể treo treo mũ, chiều dài và hình dáng kì quái khiến nhiều người khiếp sợ.

=> Diện mạo khác thường, bụi bặm hoang dã, chịu sự tác động của hoàn cảnh sống nhưng cũng rất đặc biệt

 => Nhận xét, đánh giá chung: Qua phần trang phục và diện mạo của Rô-bin-xơn ta thấy được một bức chân dung tự họa vô cùng khác thường nực cười, mang những đặc điểm thích nghi của môi trường sống khắc nghiệt. Qua nghệ thuật kể chuyện theo ngôi thứ nhất, bức chân dưng tự họa của Rô-bin-xơn sẽ chân thực và gẫn gũi. Bên cạnh đó, ta cũng hình dung được cuộc sống vô cùng khó khăn gian khổ và cả tinh thần lạc quan của nhân vật khi chỉ có một mình nơi đảo hoang vùng xích đạo suốt mười mấy năm ròng rã.

III. Tổng kết

1. Nội dung

- Thấy được chân dung kì dị , khác thường của vị chúa đảo

- Cho ta thấy được hiện thực cuộc sống khó khắn, gian khổ của Rô – bin – xơn khi một mình chốn đảo hoang mười mấy năm ròng

- Bộc lộ được sự lạc quan, yêu đời của nhân vật Rô-bin-xơn.   

2. Nghệ thuật

- Nghệ thuật tự họa chân dung nhân vật,  miêu tả kết hợp với biểu cảm

- Ngôi kể thứ nhất chân thực, dí dỏm, khôi hài