Bài 2: Hoàn thành cách mạng tư sản ở châu Âu và Mĩ giữa thế kỉ XIX
1. Cuộc đấu tranh thống nhất nước Anh
- Tình hình nước Đức:
+ Giữa thế kỉ XIX kinh tế tư bản chủ nghĩa Đức phát triển nhanh chóng Đức trở thành nước công nghiệp.
+ Phương thức kinh doanh theo lối tư bản đã xâm nhập vào các ngành kinh tế.
+ Nước Đức bị chia thành nhiều vương quốc nhỏ, cản trở sự phát triển kinh tế tư bản chủ nghĩa -> đặt ra yêu cầu cần thống nhất đất nước.
- Đức tiến hành thống nhất bằng vũ lực "Từ trên xuống" thông qua các cuộc chiến tranh với các nước khác.
- Quá trình thống nhất Đức:
+1864 Bi-Xmác tấn công Đan Mạch chiếm Hôn-xtai-nơ và Sơ-lê-xvích thuộc Bắc hải và Ban Tích.
+ 1866, Bi-Xmác gây chiến tranh với áo, Đức thành lập một liên bang Bắc Đức.
- 1870 - 1871, Bi-Xmác gây chiến với Pháp thu phục các bang miền Nam hoàn thành thống nhất Đức.
2. Cuộc đấu tranh thống nhất Italia (giảm tải)
- Tình hình Italia trước khi thống nhất:
+ Đất nước bị phân tán thành 7 vương quốc nhỏ, chịu sự thống trị của đế quốc áo.
+ Kinh tế lạc hậu, hậu phát triển, bị kìm hãm phát triển.
- Nhiệm vụ:
+ Đặt ra yêu cầu cấp bách là giải phóng dân tộc khỏi sự lệ thuộc vào áo, xóa bỏ sự cản trở của các thế lực phong kiến.
=> Mở đường cho kinh tế phát triển theo hướng tư bản chủ nghĩa.
- Diễn biến: Nổi bật là vai trò của vương quốc Pi-ê-ôn-tê.
+ Tháng 4- 1859 chiến tranh với áo; 3-1860 các vương quốc miền Bắc sát nhập vào Pi-ê-mô-tê.
+ Tháng 4 - 1860 khởi nghĩa của nhân dân ở Xi-xi-li-a cùng với đội quân "áo đỏ"của Gia-vi-ban-đi thống nhất được miền Nam.
+ 1866 liên minh với thổ chống áo giải phóng được Vê-nê-xi-a.
+1870 sau thất bại của Pháp trong chiến tranh với Phổ thu hồi Rôma.
- Ý nghĩa:
+ Mang tính chất một cuộc Cách mạng tư sản, lật đổ sự thống trị của đế quốc áo và các thế lực phong kiến.
+ Mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển.
3. Nội chiến ở Mĩ
- Tình hình Mĩ trước khi nội chiến
+ Giữa thế kỉ XIX kinh tế Mĩ tồn tại hai con đường: Miền bắc phát triển nền công nghiệp tư bản chủ nghĩa; miền Nam kinh tế đồn điền dựa vào bóc lột nô lệ.
+ Nhờ điều kiện thuận lợi kinh tế phát triển nhanh chóng đặc biệt là ngành công nghiệp và cả nông nghiệp. Nhưng chế độ nô lệ cản trở nền kinh tế tư bản chủ nghĩa phát triển.
+ Mâu thuẫn giữa tư sản, trại chủ ở miền Bắc với chủ nô ở miền Nam ngày càng gay gắt.
- Nguyên nhân trực tiếp :
+ Lin-côn đại diện Đảng cộng hòa trúng cử tổng thống đe doạ quyền lợi của chủ nô ở miền Nam.
+ 11 bang miền Nam tách khỏi liên bang.
- Diễn biến:
+ Ngày 12/4/1861 nội chiến bùng nổ - ưu thế thuộc về Hiệp bang.
+ Ngày 1/1/1863 Lin-côn ra sắc lệnh bãi bỏ chế độ nô lệ => nô lệ, nông dân tham gia quân đội.
+ Ngày 9/4/1865 nội chiến kết thúc, thắng lợi thuộc về quân Liên bang.
- Ý nghĩa:
+ Là cuộc Cách mạng tư sản lần thứ 2 ở Mĩ.
+ Xóa bỏ chế độ nô lệ ở miền Nam tạo điều kiện cho chủ nghĩa tư bản phát triển.
+ Nền kinh tế Mĩ phát triển nhanh chóng sau nội chiến.