Bài 1: Tự nhiên dân cư và xã hội
I. Vị trí địa lí và lãnh thổ
- Diện tích: 9,57 triệu km2, rộng thứ 4 thế giới.
- Nằm ở phía Đông châu Á, phía nam giáp Việt Nam, tiếp giáp Thái Bình Dương và 14 nước.
- Vĩ độ: Khoảng 200B - 500B.
=> Đánh giá:
- Cảnh quan thiên nhiên đa dạng.
- Mở rộng quan hệ với các nước khác bằng đường bộ, đường biển...
- Khó khăn quản lí đất nước, bão lụt.
II. Điều kiện tự nhiên
|
|
Miền Tây |
Miền Đông |
Đánh giá |
|
Địa hình |
Gồm nhiều dãy núi cao, hùng vĩ: Hymalaya, Thiên sơn, các cao nguyên đồ sộ và các bồn địa. |
Vùng núi thấp và các đồng bằng màu mỡ: Hoa Bắc, Hoa Trung, Hoa Nam. |
- Thuận lợi: phát triển nông nghiệp, lâm nghiệp. - Khó khăn: giao thông Tây - Đông. |
|
Khoáng sản |
Nhiều loại: than, sắt, dầu mỏ, thiếc, đồng |
Khí đốt, dầu mỏ, than sắt |
Phát triển công nghiệp |
|
Khí hậu |
Khí hậu lục địa khắc nghiệt, mưa ít |
- Phía Bắc khí hậu ôn đới gió mùa. - Phía Nam khí hậu cận nhiệt đới gió mùa. |
- Thuận lợi: Phát triển nông nghiệp, cơ cấu cây trồng đa dạng. - Khó khăn: Lũ lụt, hạn hán, bão tố. Miền Tây hình thành các hoang mạc lớn. |
|
Sông ngòi |
Là nơi bắt nguồn của nhièu hệ thống sông lớn |
Nhiều sông lớn: Trường Giang, Hoàng Hà, Tây Giang. |
- Thuận lợi: sông của miền Đông có giá trị thuỷ lợi, thuỷ điện, giao thông và nghề cá. - Khó khăn: Lũ lụt, hạn hán. |
III. Dân cư và xã hội
1. Dân cư
a. Dân số
- Dân số đông nhất thế giới.
- Tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên của Trung Quốc giảm, song số người tăng hàng năm vẫn cao.
=> nguồn nhân lực dồi dào, thị trường rộng.
=> Khó khăn: Gánh nặng cho kinh tế; thất nghiệp, chất lượng cuộc sống chưa cao; ô nhiễm môi trường.
* Giải pháp: triển khai thực hiện nghiêm túc chính sách kế hoạch hoá gia đình; xuất khẩu lao động.
- Có trên 50 dân tộc khác nhau, tạo nên sự đa dạng về bản sắc văn hoá và truyền thống dân tộc.
b. Phân bố dân cư
- Dân cư phân bố không đều:
+ 63% dân sống ở nông thôn, dân thành thị chỉ chiếm 37%. Tỉ lệ dân số thành thị đang tăng nhanh.
+ Dân cư tập trung đông ở miền Đông, thưa thớt ở miền Tây.
=> ở miền Đông, người dân bị thiếu việc làm, thiếu nhà ở, môi trường bị ô nhiễm. ở miền Tây lại thiếu lao động trầm trọng.
- Giải pháp: Hỗ trợ vốn phát triển kinh tế ở miền Tây.
2. Xã hội
- Phát triển giáo dục: Tỉ lệ người biết chữ từ 15 tuổi trở lên gần 90% (2005) => đội ngũ lao động có chất lượng cao.
- Một quốc gia có nền văn minh lâu đời:
+ Có nhiều công trình kiến trúc nổi tiếng: cung điện, lâu đài, đền chùa.
+ Nhiều phát minh quý giá: lụa tơ tằm, chữ viết, giấy, la bàn...
=> Thuận lợi để phát triển kinh tế - xã hội (đặc biệt là du lịch).
