Bài 1: Tự nhiên và dân cư
I. Lãnh thổ và vị trí địa lí
1. Lãnh thổ
- Phần rộng lớn ở trung tâm lục địa Bắc Mĩ, bán đảo A-la-xca và quần đảo Ha-oai.
- Phần trung tâm:
+ Khu vực rộng lớn, cân đối, rộng hơn 8 triệu km2, ĐôngTây: 4500m, Bắc Nam: 2500km.
+ Tự nhiên thay đổi từ Bắc xuống Nam, từ ven biển vào nội địa.
2. Vị trí
- Nằm ở Bán cầu Tây.
- Giữa Đại Tây Dương và Thái Bình Dương.
- Giáp Canađa và Mêhicô.
- Gần các nước Mĩ Latinh.
II. Điều kiện tự nhiên
1. Phần trung tâm của lãnh thổ Hoa Kì: phân hoá thành 3 vùng tự nhiên lớn
Miền |
Tây |
Trung Tâm |
Đông |
Đặc điểm vị trí và địa hình |
- Gồm các dãy núi cao trung bình trên 2000m, chạy song song, hướng Bắc Nam xen kẽ có bồn địa và cao nguyên |
- Phía bắc: gò đồi thấp - Phía nam: đồng bằng phù sa sông Mit-xi-xi-pi |
- Dãy núi cổ Apalat - Các đồng bằng ven Đại Tây Dương |
Đặc điểm khí hậu |
- Khí hậu khô hạn, phân hoá phức tạp |
- Ôn đới lục địa ở phía Bắc, cận nhiệt ở phía Nam |
- Ôn đới hải dương, cận nhiệt |
Tài nguyên phát triển công nghiệp |
- Nhiều kim loại màu: vàng, đồng, chì, bôxit. - Tài nguyên năng lượng phong phú. |
- Than đá và quặng sắt ở phía bắc; dầu mỏ, khí đốt ở phía nam. |
- Than đá, quặng sắt nhiều nhất. - Thuỷ năng phong phú. |
Tài nguyên phát triển nông nghiệp |
- Ven Thái Bình Dương có các đồng bằng ven biển nhỏ, đất tốt. - Diện tích rừng lớn. |
- Đồng bằng phù sa màu mỡ thuận lợi phát triển nông nghiệp. |
- Đồng bằng phù sa ven biển diện tích khá lớn, phát triển cây trồng ôn đới. |
2. Bán đảo Alaxca và quần đảo Haoai
a. A-la-xca
- Là bán đảo rộng lớn.
- Địa hình chủ yếu là đồi núi thấp.
- Tài nguyên thiên nhiên: dầu mỏ, khí thiên nhiên.
b. Hawai: Nằm giữa Thái Bình Dương có nhiều tiềm năng rất lớn về hải sản và du lịch.
III. Dân cư Hoa Kì
1. Dân số
- Đứng thứ 3 thế giới sau Ấn Độ và Trung Quốc.
- Tăng nhanh chủ yếu do nhập cư đem lại tri thức, nguồn vớn, lực lượng lao động lớn.
- Có xu hướng già hoá.
2. Thành phần dân cư
- Phức tạp: nguồn gốc Âu: 83%, Phi: 11%, Mĩ La Tinh: 5%, bản địa: 1% sự bất bình đẳng giữa các nhóm dân cư nhiều khó khăn cho sự phát triển kinh tế - xã hội.
3. Phân bố dân cư
- Phân bố không đều: Đông đúc ở vùng Đông Bắc, ven biển đại Tây Dương; Thưa thớt ở vùng trung tâm và vùng núi hiểm trở phía Tây.
- Xu hướng từ Đông Bắc chuyển về Nam và ven bờ Thái Bình Dương.
- Dân thành thị chiếm 79% (2004), 91,8% dân tập trung ở các thành phố vừa và nhỏ hạn chế những mặt tiêu cực của đô thị.