I. Công thức đơn giản nhất:

1. Định nghĩa:

-CTĐGN là CT biểu thị tỉ lệ tối giản về số nguyên tử của các nguyên ltố trong phân tử.

2. Cách thiết lập CTĐGN:

- Gọi CTĐGN của hợp chất đó là: C_xH_yO_z

- Lập tỉ lệ : 

$$\begin{gathered} x:y:z=n_C:n_H:n_O=\frac{m_C}{12}:\frac{m_H}{1}:\frac{m_O}{16} \\ x:y:z=\frac{\%C}{12}:\frac{\%H}{1}:\frac{\%O}{16} \end{gathered}$$

=> CTĐGN của hợp chất: (x, y, z: Số nguyên tối giản)

* Thí dụ: đốt cháy hoàn toàn 0,6 gam một hợp chất hữu cơ A thu được 0,448 lít khí CO₂ (đktc) và 0,36 gam nước. Xác định công thức đơn giản nhất của A

Đặt CTĐGN của A là CxHyOz

$n_C=n_{C{O}_2}=\frac{0,448}{22,4}=0,02; n_H=2.n_{H_{2}O}=\frac{2.0,36}{18}=0,04$

m_O= 0,6-0,02.12-0,04.1=0,32 gam; $\to n_O=\frac{0,32}{16}=0,02$

Ta có: x:y:z= 0,02:0,04:0,02=1:2:1

=> CTĐGN là:CH₂O

II. Công thức phân tử:

1. Định nghĩa:

-CTPT là CT biểu thị số lượng nguyên tử của mỗi nguyên tố trong phân tử

2. Mối quan hệ giữa CTPT và CTĐGN:

* Nhận xét:

-Số ngtử của mỗi ngtố trong CTPT là 1 số nguyên lần số ngtử của nó trong CTĐGN.

-Trong 1 số trường hợp:CTPT = CTĐGN

-Một số chất có công thức phân tử khác nhau  nhưng có cùng CTĐGN

3. Cách thiết lập CTPT của HCHC:

a. Thông qua CTĐGN:

-(C_aH_bO_c)n →  = (12a + 1b + 16c) .n 

-Với a,b,c đã biết kết hợp M

-Tính được n => CTPT

b. Dựa vào thành phần trăm về khối lượng các nguyên tố:

* Xét sơ đồ: C_xH_yO_z → xC + yH + zO.

Klg (g)         M(g)       12x       y    16z

%m            100%         C%   H%   Z%.

* Từ tỉ lệ: $$\begin{gathered} \frac{M}{100}=\frac{12x}{\%C}=\frac{y}{\%H}=\frac{16z}{\%O} \\ =>x=\frac{M.\%C}{12.100\%}; y=\frac{M.\%H}{100\%}; z=\frac{M.\%O}{16.100\%} \end{gathered}$$

c. Tính trực tiếp từ khối lượng sản phẩm đốt cháy:

C_xH_yO_z+(x+y/4–z/2)O₂→ xCO₂ + y/2H₂O                                                                      

1mol                                                 xmol        

y/2mol

n_A                                      n_CO2       n_H2O

$x=\frac{n_{C{O}_2}}{n_A}; y=\frac{2.n_{H_{2}O}}{n_A}$

Biết M_A; x; y →12x+1y+16z = M_A 

$z=\frac{M_A-12x -1y}{16}$